معمای آنتروپوسن: تعادل پیشرفت و پایداری
آنتروپوسن نامی است که به مجموعه ای از تغییرات و دگرگونی هایی گفته می شود که سیاره زمین در طول یک قرن گذشته از آن ها عبور کرده و به اندازه ای عمیق رسیده است که بسیاری از دانشمندان و محققان تایید می کنند که این سیاره وارد دوره زمین شناسی جدیدی شده است.
این دگرگونی ها را می توان در فرآیندها به عنوان پروسه سریع و گسترده شهرنشینی در سراسر جهان، رشد در نرخ نابرابری اجتماعی و اقتصادی مانند آنچه پیش از این هرگز دیده نشده بود، گسترش بیش از حد و عمیق تر منابع طبیعی (فرسایش خاک، آلودگی آب، استفاده از نفت و دیگر سوخت های فسیلی به عنوان منبع اصلی انرژی توسط تعداد فزاینده ای از مردم)، تخریب اکوسیستم ها و بروز بیشتر پدیده هایی مانند طوفان ها، گردبادها، خشکسالی ها، سیل و به طور کلی بلایای طبیعی پرخطر همچون انقراض گونه های گیاهی و جانوری با نسبت و نرخ پیش بینی نشده مشاهده و تجربه کرد.
آنچه در این مقاله میخوانید:
Toggleمفهوم آنتروپوسن به چه دوره ای اشاره دارد؟
مفهوم “آنتروپوسن” به یک دوره زمین شناسی جدید پیشنهادی اشاره دارد که با تأثیر قابل توجه فعالیت های انسانی بر زمین شناسی و اکوسیستم های زمین مشخص می شود. این عبارت نشان دهنده این ایده است که فعالیت های انسانی به نیروی غالبی تبدیل شده اند که محیط زمین را شکل می دهند. آنتروپوسن ارتباط نزدیکی با پایداری و توسعه پایدار دارد، چرا که نیاز به رسیدگی به چالش های زیست محیطی ناشی از فعالیت های انسانی و ترویج یک رابطه متعادل تر و هماهنگ تر بین جوامع انسانی و جهان طبیعی را برجسته می کند.
چه کسی اولین بار کلمه “آنتروپوسن” را به کار برد؟
اصطلاح “آنتروپوسن” اولین بار توسط شیمیدان، جوی پل کروتزن، در سال ۲۰۰۰ پیشنهاد شد. این کلمه توسط کروتزن و محقق دیگر دیاتوم یوجین اف. استرومر گسترش یافت که او نیز پیشنهاد می کرد زمین وارد دوره زمین شناسی جدیدی شده است که با تأثیر قابل توجه فعالیت های انسانی بر اکوسیستم و زمین شناسی سیاره مشخص می شود.
در حالی که استرومر ادعا کرد که او استفاده از این واژه را در دهه ۱۹۸۰ آغاز کرده بود، این کروتزن بود که آن را در طول یک کنفرانس رسمی و عمومی کرد، جایی که او خود به خود این کلمه را برای تاکید بر تغییرات اساسی که در جهان به دلیل فعالیت های انسانی رخ داده بود، ابداع کرد. این مفهوم از آن زمان در میان دانشگاهیان و عموم گسترش یافت و بحث هایی را در مورد رابطه بین فعالیت های انسانی، محیط زیست و نیاز به پایداری و توسعه پایدار برانگیخت.
چالش های اصلی در شناسایی دوره آنتروپوسن چه بوده؟
به طور رسمی، عصر کنونی هولوسن نامیده می شود که ۱۱۷۰۰ سال پیش پس از آخرین عصر یخ بندان بزرگ آغاز شد. با این حال، دوره آنتروپوسن یک واحد غیررسمی از زمان زمین شناسی است که برای توصیف جدیدترین دوره تاریخ زمین استفاده می شود، زمانی که فعالیت های انسانی شروع به تأثیر قابل توجهی بر آب و هوا و اکوسیستم سیاره کردند. واژه آنتروپوسن از واژه های یونانی آنتروپو (anthropo) برای “انسان” و سِن (cene) برای “جدید” گرفته شده است.
دانشمندان هنوز در مورد تفاوت آنتروپوسن با هولوسن بحث می کنند و این اصطلاح به طور رسمی توسط اتحادیه بین المللی علوم زمین شناسی (IUGS)، سازمان بین المللی که دوره ها را نامگذاری و تعریف می کند، پذیرفته نشده است. سوال اصلی که IUGS باید قبل از اعلام عصر آنتروپوسن به آن پاسخ دهد این است که آیا انسان ها سیستم زمین را به حدی تغییر داده اند که در لایه های زمین شناسی و سنگ ها منعکس شده باشد؟
برای آن دسته از دانشمندانی که فکر می کنند آنتروپوسن یک دوره زمانی زمین شناسی جدید را توصیف می کند، سوال بعدی این است که این دوره از چه زمانی آغاز شده که این مسئله نیز به طور گسترده ای مورد بحث قرار گرفته است. یک نظریه مشهور این است که آنتروپوسن از آغاز انقلاب صنعتی دهه ۱۸۰۰ شروع شده؛ یعنی زمانی که فعالیت های انسانی تأثیر زیادی بر کربن و متان در جو زمین داشت.
سوزاندن کربن آلی در سوخت های فسیلی تولید در مقیاس بزرگ را ممکن کرد و باعث رشد معادن، کارخانه ها و آسیاب ها شد. از آن زمان، کشورهای دیگر نیز از این رویه پیروی کرده اند. در نتیجه، تقاضا برای زغال سنگ، همراه با انتشار دی اکسید کربن، به ضرر محیط زیست افزایش یافته است.
بد نیست بدانیم که برخی کشورها، مناطق، جوامع و صنایع بیش از سایرین در آلودگی زمین و تغییرات آب و هوایی نقش داشته اند. جوامع صنعتی و فراصنعتی نسبت به کشورهای در حال توسعه، گازهای گلخانه ای بیشتری تولید کرده و از منابع بیشتری استفاده می کنند.
برخی دیگر بر این باورند که آغاز آنتروپوسن باید سال ۱۹۴۵ باشد. این همان زمانی است که انسان ها اولین بمب اتمی را آزمایش کردند و سپس بمب های اتمی را روی هیروشیما و ناکازاکی ژاپن انداختند. در نتیجه ذرات رادیواکتیو حاصل در نمونه های خاک در سطح جهان شناسایی شدند.
در سال ۲۰۱۶، گروه کاری آنتروپوسن (Anthropocene Working Group) توافق کردند که آنتروپوسن با هولوسن متفاوت است و از سال ۱۹۵۰ آغاز شده است؛ زمانی که شتاب بزرگ (Great Acceleration) در قالب افزایش چشمگیر فعالیت های انسانی مؤثر بر کره زمین شروع شد.
آیا آنتروپوسن با آلودگی زمین به پلاستیک ها در ارتباط است؟
پلاستیک می تواند به یک نشانگر کلیدی آنتروپوسن تبدیل شود. زمین اکنون مملو از پلاستیک است و میلیون ها تن پلاستیک در سال تولید می شود. از آنجا که پلاستیک تجزیه زیستی نمی شود، در نهایت خاک ها و بستر اقیانوس ها را در بر می گیرد.
در حال حاضر شواهدی مبنی بر رسوب پلاستیک در فسیل ها وجود دارد. مطالعه ای در سال ۲۰۱۹ بر روی رسوبات سواحل کالیفرنیا نشان داد که رسوبات پلاستیکی از دهه ۱۹۴۰ در حال افزایش بوده اند.
آلودگی پلاستیکی نشانگر دیگری است که دانشمندان در حال مطالعه آن هستند تا دریابند که آیا آن ها می توانند مرز زمانی و نشانه آنتروپوسن باشند یا خیر.
چه رابطه ای بین این دوره و انقراض ها وجود دارد؟
اگرچه رویدادهای انقراض جمعی مختلفی در تاریخ زمین رخ داده اند که در آن ها بخش های وسیعی از حیات از بین رفته اند، اما تاکنون همه آن ها به دلایل طبیعی مانند سیارک ها و فوران های آتشفشانی به وجود آمده اند. این اولین باری است که یک گونه منفرد چنین اثرات مخربی را بر جهان طبیعی ایجاد می کند و از انجام این کار آگاهی دارد. همچنین، این انقراض جمعی به سرعت در حال رخ دادن است: گونه ها با سرعت بسیار بیشتری نسبت به میلیون ها سال قبل منقرض می شوند.
پیامدهای احتمالی آنتروپوسن برای مناطق مختلف جهان چیست؟
آنتروپوسن، یک دوره زمین شناسی پیشنهادی که با تأثیر قابل توجه فعالیت های انسانی بر زمین شناسی و اکوسیستم های زمین مشخص می شود، چندین پیامد بالقوه برای مناطق مختلف جهان دارد. برخی از این پیامدها عبارتند از:
- تغییر در چرخه آب: اقدامات انسانی باعث تغییراتی در چرخه آب شده است که منجر به عدم تعادل و تخریب در اکوسیستم های دریایی و زمینی می شود.
- از دست دادن تنوع زیستی: تأثیر انسان به طور قابل توجهی رشد تنوع زیستی را تغییر داده و منجر به انقراض گونه ها و از دست دادن اکوسیستم ها شده است.
- تغییر اقلیم: فعالیت های انسانی، به ویژه سوزاندن سوخت های فسیلی، به طور قابل توجهی به تغییرات آب و هوایی کمک کرده و باعث گرم شدن کره زمین و رویدادهای شدید آب و هوایی شده است.
- جنگل زدایی: جنگل زدایی در مقیاس بزرگ که ناشی از فعالیت های انسانی است، منجر به از بین رفتن تنوع زیستی و اختلال در اکوسیستم ها شده است.
- اسیدی شدن اقیانوس ها: انتشار آلاینده هایی مانند گازهای گلخانه ای در محیط زیست باعث اسیدی شدن اقیانوس ها شده و منجر به از دست رفتن حیات دریایی و اکوسیستم ها می شود.
- تهدیدهای محیط زیستی نوظهور: گزارش جدید سازمان ملل بر تهدیدهای زیست محیطی نوظهور از جمله آلودگی صوتی، آتش سوزی و تغییر در زمان بندی رویدادهای کلیدی فصلی تاکید دارد.
این پیامدها، مشکلات قابل توجهی برای مناطق مختلف جهان دارند و نیاز به یک رویکرد پایدارتر برای فعالیت های انسانی و ترویج یک رابطه متعادل تر و هماهنگ تر بین جوامع انسانی و جهان طبیعی را برجسته می کنند.
انسان ها همچنین جهان را از طریق کشاورزی تغییر داده اند؛ چیزی حدود ۳۸ درصد از زمین های عاری از یخ کره زمین اکنون به کشاورزی اختصاص دارد. در اینجا باز هم برخی از تاثیراتی که امروزه بسیار مهم به نظر می رسند، در بهترین حالت تنها آثار ظریفی از خود به جا می گذارند.
برای مثال، کارخانه های کود اکنون نیتروژن بیشتری را نسبت به تمام گیاهان و میکروب های روی زمین از هوا تثبیت کرده و آن را به شکل زیستی قابل استفاده تبدیل می کنند؛ زهاب حاصل از مزارع باعث ایجاد شکوفه های زنده جلبک ها در دهانه رودخانه ها در سراسر جهان می شود. اما تشخیص این اختلال جهانی چرخه نیتروژن دشوار خواهد بود، زیرا نیتروژن سنتزشده درست مانند معادل طبیعی آن است. زمین شناسان در آینده به احتمال زیاد مقیاس گسترده کشاورزی صنعتی قرن بیست و یکم را از میان گرده ها – از قسمت های تک رنگ ذرت، گندم و گرده سویا که جایگزین اثرات متنوع به جا مانده از جنگل های بارانی یا پرچین ها خواهد شد- درک خواهند کرد.
تسطیح جنگل های جهان حداقل دو سیگنال کدگذاری شده به چینه شناسان آینده ارسال خواهد کرد، هرچند رمزگشایی اولین سیگنال ممکن است دشوار باشد. مقادیر زیادی از فرسایش خاک در برخی از نقاط جهان در حال افزایش رسوب گذاری است – اما در عین حال سدهایی که ما بر روی بسیاری از رودخانه های بزرگ جهان ساخته ایم، رسوباتی را که در غیر این صورت به دریا منتقل می شوند، نگه می دارند. دومین سیگنال جنگل زدایی باید روشن تر شود. از دست دادن زیستگاه جنگل یکی از دلایل اصلی انقراض است که اکنون با سرعتی صدها یا حتی هزاران برابر بیشتر از بیش از نیم میلیارد سال گذشته در حال وقوع است. اگر روند فعلی ادامه پیدا کند، این نرخ ممکن است به زودی ده ها هزار برابر بیشتر شود.
جمع بندی
آنتروپوسن، یک دوره زمین شناسی پیشنهادی که با تأثیر قابل توجه فعالیت های انسانی بر اکوسیستم های زمین و زمین شناسی مشخص می شود، مفاهیم عمیقی برای توسعه پایدار دارد. توسعه پایدار توسعه ای است که نیازهای حال را بدون به خطر انداختن توانایی نسل های آینده برای رفع نیازهای خود برآورده می کند. آنتروپوسن بر نیاز به رویکردی پایدارتر برای فعالیت های انسانی تاکید می کند. تأثیر قابل توجه فعالیت های انسانی بر محیط زیست منجر به تخریب گسترده آن، از دست دادن تنوع زیستی و تغییرات آب و هوایی شده است و بر ضرورت اتخاذ شیوه های توسعه پایدار تاکید دارد.
برای دستیابی به توسعه پایدار در آنتروپوسن، نیاز به تمرکز بر تعادل روابط بین اقتصاد، محیط زیست و جنبه های اجتماعی وجود دارد. این امر مستلزم ادغام ملاحظات محیط زیستی در سیاست های اقتصادی و اجتماعی برای تضمین رفاه بلندمدت جوامع انسانی و جهان طبیعی است. شیوه های توسعه پایدار می توانند به کاهش تأثیر منفی فعالیت های انسانی بر محیط زیست و ترویج حفاظت و استفاده پایدار از منابع طبیعی کمک کنند. آنتروپوسن بر اهمیت ترویج یک رابطه متعادل تر و هماهنگ تر بین جوامع انسانی و جهان طبیعی تاکید می کند. در نتیجه، مفهوم آنتروپوسن و توسعه پایدار عمیقاً به هم مرتبط هستند و می توانند به طور قابل توجهی بر یکدیگر تأثیر بگذارند.
این مقاله چقدر برای شما مفید بود؟
از 1 تا 5 امتیاز بدهید.
میانگین امتیاز: / 5. تعداد رأیها:
اولین نفری باشید که رأی میدهد!
ما متأسفیم که این مقاله اصلاً برای شما مفید نبود!
لطفاّ به ما در بهبود آن کمک کنید.
به ما در اصلاح آن کمک میکنید؟
تیم نویسندگان
آموزش، چراغی است که گامهای روشن و آگاهانه را در جهت خوشبختی بشر و تعادل با محیط زیست به ما نشان میدهد.
دیدگاهتان را بنویسید